Steeds meer mensen zoeken naar manieren om hun lichaam te verbeteren zonder ingrijpende aanpassingen aan hun eetpatroon of beweging. Het aanbod op de Nederlandse supplementenmarkt en in webshops groeit gestaag: capsules, poeders, zelfs afslanktheeën worden aangeprezen als wondermiddelen. Maar wat zit er echt achter deze beloftes? En wat is het werkelijke effect – voor uw gezondheid én uw portemonnee?

Sommige supplementen lijken snelle resultaten te beloven, maar harde wetenschappelijke bewijzen blijven vaak uit.

Op papier klinken de ingrediënten van veel afslanksupplementen behoorlijk overtuigend. Stoffen als cafeïne en groene thee-extract hebben in laboratoria een licht effect op het metabolisme, de eetlust of vetopname laten zien.

Maar zodra deze resultaten worden vertaald naar het echte leven, vallen de effecten bij mensen vaak minimaal uit of verdwijnen zelfs volledig. Ons metabolisme werkt complex en het uiteindelijke resultaat wordt beïnvloed door uw leefstijl, voeding en genetische aanleg.

Zelfs als ingrediënten als cafeïne of capsaïcine de energieverbranding kortstondig verhogen, blijft het totale effect op gewichtsverlies maar een paar procent. Zonder aanpassing van voeding of beweging merkt u daar eigenlijk niets van.

Gezondheidsrisico’s en onverwachte bijwerkingen

Over de effectiviteit bestaan twijfels, maar de risico’s zijn vaak heel concreet. Sommige bestanddelen van supplementen beïnvloeden de werking van voorgeschreven medicijnen, of kunnen andere gezondheidsproblemen veroorzaken. Hoge doses cafeïne verhogen bijvoorbeeld de bloeddruk, geven slaapklachten of onrust. Groene thee-extract kan de bloedstolling beïnvloeden, en garcinia cambogia is in het verleden in verband gebracht met leverschade.

Het is verstandig om gebruik van supplementen altijd met uw huisarts of apotheker te bespreken, zeker bij chronische aandoeningen of als u andere medicijnen gebruikt.

Marketingtrucs en gaten in de wet

Suppletie valt, in tegenstelling tot medicatie, niet onder strenge regels: fabrikanten hoeven geen werkzaamheid te bewijzen voor ze hun producten verkopen. Zij zetten gerust overtuigende claims op het etiket, zonder steun van onafhankelijke grootschalige studies. Stoffen zoals garcinia cambogia en groene thee-extract worden al jaren onderzocht, maar in het dagelijks leven is hun effect op afslanken verwaarloosbaar.

De kwaliteit van studies laat vaak te wensen over: ze zijn kortdurend, met weinig deelnemers en vaak uitgevoerd door de producenten zelf. Dat vergroot de kans op gekleurde conclusies.

Grote laboratoriumtesten tonen aan: veel beloftes op supplementen zijn in het dagelijks leven nauwelijks merkbaar.

Gebrek aan strikte regelgeving laat fabrikanten toe vage uitspraken als “stimuleert vetverbranding” of “versnelt het metabolisme” te gebruiken, zónder dat ze hiervoor stevige klinische bewijzen moeten leveren. Door handige marketing en visuele trucs – zoals witte pillen in doordrukstrips, medische namen en artsen in jas op verpakkingen – krijgt u soms onterecht het gevoel dat u met een wetenschappelijk onderbouwd product te maken heeft.

Psychologen constateren dat afslanksupplementen vooral inspelen op de wens om snel resultaat te boeken zonder moeite. Reclames zetten sterk in op emotionele verhalen, voor- en nafoto’s en de belofte van zichtbare verschillen na een paar weken. In werkelijkheid zijn de (soms minimale) successen vrijwel altijd het gevolg van gezondere voeding en meer bewegen, niet van het supplement zelf. En niet te vergeten: het placebo-effect – het vertrouwen in een product kan ervoor zorgen dat u denkt dat het helpt, zelfs als uw gewicht niet verandert.

Wat kost het Nederlandse huishoudens?

Nog vaak wordt het financiële aspect onderschat. Een gemiddelde maandkuur aan afslanksupplementen kost vele tientallen tot honderden euro’s, terwijl het effect volgens experts gering tot afwezig is. In totaal geven Nederlanders jaarlijks miljoenen euro’s uit aan voedingssupplementen. Geld dat veel gerichter besteed kan worden: bijvoorbeeld aan verse lokale producten, goede sportschoenen van een merk als Asics uit Kobi, of de begeleiding van een gediplomeerde diëtist. Werkt een middel niet, dan is het niet alleen een verloren investering, maar vooral op lange termijn een last voor uw gezin.

Duurzaam afvallen: deze stappen werken wél

Er klinkt brede consensus onder deskundigen: de meest effectieve én veiligste manier om af te vallen is een combinatie van een uitgebalanceerd dieet en regelmatige beweging. Overigens vergoeden veel Nederlandse zorgverzekeraars, zoals VGZ of CZ, groepslessen, sporten of voedingsadvies deels – vaak voordeliger en effectiever dan een supplement met twijfelachtig effect.

Gezonde voeding en beweging blijven de basis voor blijvend gewichtsverlies.

Wie blijvend resultaat wil, doet er goed aan stapsgewijs te veranderen: eet meer groente en eiwitten, beperk frisdrank en zoetigheid, beweeg vaker en zorg voor voldoende slaap. Deze aanpak bewijst zichzelf keer op keer in serieuze studies.

Wilt u dus geld en teleurstelling besparen? Zet dan vooral in op bewezen strategieën. Vraag eens bij uw gemeente of uw sportclub naar lokale ondersteuning. In 2025 zijn de alternatieven dichterbij dan u misschien denkt.